فرق روکش (crown) با ونیر دندان (veneer) چیست؟
- تـاریـخ:
- دسته بندی: مقالات, مقالات روکش دندان, مقالات کامپوزیت دندان, مقالات لمینت دندان
- نوشته شده توسط آرتمان درمان
- بدون نظر کاربران
فهرست عناوین این نوشتار
در سال‌های اخیر آگاهی مردم نسبت به درمان‌های دندانپزشکی بیشتر شده و همین موضوع باعث شده افراد بیشتری به سراغ درمان‌های ترمیمی و زیبایی بروند. در این میان، دو روش بسیار رایج یعنی روکش دندان و ونیر دندان، بیش از بقیه مورد توجه قرار گرفته‌اند. در این مقاله به طور خلاصه فرق روکش دندان با ونیر دندان را بررسی می‌کنیم؛ از تعریف و کاربرد گرفته تا تفاوت‌ها، مزایا و معایب هر روش.
| ویژگی‌ها | روکش دندان (Crown) | ونیر دندان (Veneer) |
|---|---|---|
| نوع درمان | ترمیمی و زیبایی | صرفاً زیبایی |
| میزان تراش دندان | زیاد (تمام سطوح) | کم یا بدون تراش |
| پوشش‌دهی | کل تاج دندان | سطح جلویی دندان |
| جنس مواد | فلز، سرامیک یا ترکیبی | پرسلن یا کامپوزیت |
| مقاومت مکانیکی | بسیار بالا | متوسط |
| زیبایی ظاهری | طبیعی، با ضخامت بیشتر | بسیار ظریف و هماهنگ با لثه |
| برگشت‌پذیری | غیرقابل بازگشت | غیرقابل بازگشت |
| کاربرد اصلی | بعد از عصب‌کشی، شکستگی، ترمیم | اصلاح رنگ، فرم، فاصله |
| طول عمر | بالا (۱۰–۲۰ سال یا بیشتر) | متوسط (۵–۱۵ سال) |
| پوشش بیمه‌ای | بعضی مواقع تحت بیمه | معمولا تحت پوشش نیست |
روکش دندان چیست؟
روکش دندان چیست؟
روکش دندان (Dental Crown) یکی از روش‌های رایج برای ترمیم، بازسازی و استحکام‌بخشی به دندان‌های آسیب‌دیده است. چون روکش‌ها تمام یا بخشی از تاج دندان را می‌پوشانند، به آن‌ها «روکش دندان» گفته می‌شود. هنگام نصب روکش، دندانپزشک ناچار است بخش قابل توجهی از مینای دندان را در همه‌ی سطوح بتراشد تا فضا برای قرارگیری روکش فراهم شود.
این مواد شامل طلا، فلزات غیرقیمتی، ترکیبی از سرامیک و فلز، یا مواد تمام سرامیکی هستند که انواع مختلف روکش دندان را تشکیل می‌دهند. متخصص ترمیم و زیبایی دندان با استفاده از این روکش‌ها، انواع پوسیدگی دندان، شکستگی‌ها و مشکلات مشابه دندان را درمان و تاج دندان را به طور کامل بازسازی می‌کند.
ونیر دندان چیست؟
ونیرهای دندان یا (Dental veneers) پوسته‌های نازک و همرنگ دندان هستند که برای بهتر شدن ظاهر دندان‌ها یا رفع مشکلات ظاهری به سطح جلویی دندان‌ها وصل می‌شوند. ونیر انواع مختلفی دارد، مهم‌ترین‌شان ونیر کامپوزیت (Composite Veneers) و ونیر پرسلن (porcelain veneers) هستند که برای اصلاح طرح لبخند بسیار استفاده می‌شوند.
به ونیرهای پرسلنی، لمینیت یا لمینت دندان هم گفته می‌شود.
فرق روکش با ونیر دندان در کاربرد و دسته‌بندی درمان است. ونیرها فقط جنبه زیبایی دارند، اما روکش‌ها هم جنبه ترمیمی و هم زیبایی.
کاربرد ونیر دندان چیست؟
ونیرها جزء پر استقبال‌ترین روش‌های دندانپزشکی زیبایی به شمار می‌روند. آن‌ها بیشتر جنبه زیبایی دارند و تنها برخی عیوب ظاهری را برطرف می‌کنند. همانطور که در بخش قبلی نیز گفته شد، از این پوسته‌های نازک جهت برطرف کردن یا پنهان کردن عیوب ظاهری دندان (عمدتا دندان‌های جلو) استفاده می‌شود. به طور خلاصه و لیست‌وار مهم‌ترین کاربردهای ونیر دندان عبارتند از:
- بستن فاصله بین دندان ها
- برطرف کردن بد رنگی دندان‌هایی که دچار تغییر رنگ دائمی شده‌اند
- افزایش طول تاج (بلند کردن اندازه دندان)
- پنهان کردن لکه‌های دندانی، ترک خوردگی و لب پر شدگی دندان
- تصحیح روی‌هم‌آمدگی جزئی دندان‌ها بدون نیاز به انجام ارتودنسی (به استفاده از ونیر گاها ارتودنسی فوری نیز گفته می‌شود)
اگر به دنبال درمان هایی با رویکرد محافظه کارانه و کم تهاجم هستید که با کمترین آسیب به دندان، باعث حفظ حداکثری ساختار دندان طبیعی شما شود، جهت دریافت مشاوره تخصصی و طرح درمان اختصاصی شماره تماس خود را وارد فرمایید
کاربرد روکش دندان چیست؟
روکش‌های دندانی بیشتر از هر چیز برای ترمیم و بازسازی بافت ازدست‌رفته دندان استفاده می‌شوند. این روکش‌ها به دندان‌های ضعیف کمک می‌کنند تا استحکام، کارایی و ظاهرشان را حفظ کنند، حتی بعد از درمان ریشه یا همان عصب‌کشی. به همین خاطر روکش‌ها جزو پروسه‌های تخصصی ترمیم دندان حساب می‌شوند. البته بعضی از انواع روکش مثل روکش‌های تمام سرامیک علاوه بر ترمیم، در اصلاح طرح لبخند و بازسازی زیبایی دندان‌ها هم نقش دارند.
معمولاً بیشترین کاربرد روکش دندان بعد از درمان ریشه است، زمانی که ممکن است نسج کافی برای پرکردگی روی دندان باقی نمانده باشد. همچنین اگر احتمال شکستن دندان به دلیل فشار جویدن وجود داشته باشد، روکش به افزایش مقاومت دندان کمک می‌کند.
سایر کاربردهای روکش دندان عبارتند از:
ترمیم و حمایت از دندانی که به صورت گسترده شکسته است.
استفاده به صورت چند واحد متصل به هم به نام بریج دندان (dental bridge) برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته.
و همچنین به کارگیری در ساختار ایمپلنت دندان، به عنوان تاج روی اباتمنت‌ها.
به نقل از Healthline
The main difference is that a veneer covers only the front of your tooth and a crown covers the entire tooth
“تفاوت اصلی این است که لمینت فقط قسمت جلویی دندان شما را می‌پوشاند و روکش تمام دندان را می‌پوشاند.”
بررسی مزایا و معایب روکش و ونیر دندان
همانطور که از عنوان مقاله مشخص است، روکش و ونیر دندان دو روش متفاوت هستند. بنابراین مقایسه مستقیم مزایا و معایب آن‌ها به صورت کلی چندان صحیح نیست. با این حال، در ادامه مزایا و معایب هر یک را به صورت جداگانه بررسی می‌کنیم.
مزایای ونیر دندان چیست؟
- برخلاف روکش دندان که ممکن است محل تلاقی آن با بافت طبیعی دندان مشخص باشد، محل تلاقی ونیر با خط لثه بسیار نامحسوس است و در صورت مراقبت صحیح، تا سال‌ها کسی متوجه این محل تلاقی نخواهد شد.
- خوشبختانه برای نصب ونیرها نیازی به تراشیدن ضخامت زیادی از مینای دندان نیست، زیرا ونیرها بسیار نازک هستند و متخصصان در صورت نیاز، تنها چند دهم میلی‌متر از سطح خارجی دندان را تراش می‌دهند.
- در دندان‌هایی که ونیر می‌شوند، با حداقل تراش می‌توان حداکثر زیبایی را به دست آورد.
مزایای روکش دندان چیست؟
- در دندان‌هایی که تغییر رنگ زیادی دارند، روکش‌های دندانی برخلاف ونیرها قادرند این تغییر رنگ را به طور کامل بپوشانند. (فرق روکش با ونیر دندان در پوشانندگی رنگ)
- روکش‌های تمام سرامیک به خاطر ظاهر زیبا و همرنگ دندان‌ها، بسیار طبیعی دیده می‌شوند.
- روکش دندان نسبت به ونیر که ضخامت کمی دارد، مقاومت بسیار بیشتری در برابر شکستگی دارد و فرد می‌تواند بدون نگرانی هر نوع غذایی را گاز بزند و بجود. (فرق روکش با ونیر دندان در مقاومت)
- همچنین، برخی بیمه‌های تکمیلی دندانپزشکی ممکن است بخشی از هزینه روکش را پوشش دهند.
معایب ونیر دندان چیست؟
- ونیرهای دندانی یا بدون تراش و یا با تراش بسیار کمی روی دندان‌ها قرار می‌گیرند، به همین دلیل ضخامت بسیار کمی دارند و در برابر نیروهای شدید جویدن مستعد شکستگی هستند.
- همچنین، ونیرها طول عمر مشخصی دارند و بسته به نوع ونیر، معمولا بین ۵ تا ۲۰ سال دوام می‌آورند.
- با توجه به اینکه بخشی از مینای دندان تراشیده می‌شود و ونیر به سطح دندان باند می‌شود، این روش جزو درمان‌های غیرقابل بازگشت محسوب می‌شود.
- از آنجا که ونیرها عمدتا برای زیبایی دندان‌ها استفاده می‌شوند، تحت پوشش بیمه‌های درمانی قرار نمی‌گیرند.
معایب روکش دندان چیست؟
- برای نصب روکش دندان باید حجم زیادی از بافت طبیعی دندان برداشته شود.
- اگر پوسیدگی زیر روکش ایجاد شود، در مراحل اولیه زیر ضخامت روکش مخفی می‌ماند و نه در معاینات کلینیکی و نه در رادیوگرافی قابل تشخیص است.
- قیمت روکش دندان معمولا بیشتر از ونیرهایی مثل ونیر کامپوزیت است.
- روکش‌های سرامیکی شکننده هستند و ممکن است در طول زمان آسیب ببینند.
- اگر روکش فلز سرامیک (PFM) داشته باشید، ممکن است یک خط تیره نازک بین دندان طبیعی و روکش دیده شود که از نظر زیبایی کمی ناخوشایند است. (فرق روکش با ونیر دندان از لحاظ فاصله بین بافت طبیعی و ترمیمی)
چه زمانی روکش بهتر است و چه زمانی ونیر؟
انتخاب بین روکش و ونیر دندان بستگی زیادی به وضعیت دندان، هدف درمان و میزان آسیب دارد. اگر دندان دچار تخریب گسترده، ترک یا درمان ریشه شده باشد، روکش گزینه‌ی مناسب‌تری است؛ چون کل سطح دندان را پوشش می‌دهد و از ساختار باقی‌مانده محافظت می‌کند. در مقابل، اگر هدف اصلی بهبود ظاهر لبخند و رفع مشکلات سطحی مانند تغییر رنگ، نامرتبی جزئی یا شکستگی کوچک باشد، ونیر دندان انتخاب ایده‌آل‌تری محسوب می‌شود. بهترین راه تشخیص، مشاوره با دندانپزشک متخصص است تا بر اساس شرایط دندان‌ها، لبخند و نیاز زیبایی شما، مناسب‌ترین گزینه انتخاب شود.
مراقبت‌ها بعد از نصب روکش یا ونیر
با وجود اینکه روکش و ونیر هر دو باعث بهبود ظاهر و عملکرد دندان می‌شوند، مراقبت‌های بعد از نصب آن‌ها کمی با هم تفاوت دارد. رعایت این نکات به افزایش دوام، زیبایی و سلامت دندان کمک زیادی می‌کند.
مراقبت‌های بعد از نصب ونیر دندان
برای ماندگاری بیشتر ونیر و جلوگیری از لب‌پری یا تغییر رنگ، رعایت بهداشت و پرهیز از عادات مخرب ضروری است.
- مسواک زدن با برس نرم و خمیر دندان غیرساینده، روزی دو بار توصیه می‌شود.
- نخ دندان را به‌آرامی در بین دندان‌ها بکشید تا لبه‌ی ونیر آسیب نبیند.
- مصرف زیاد نوشیدنی‌های رنگی (مثل قهوه و چای) و دخانیات می‌تواند باعث تغییر رنگ ونیر شود.
- از گاز زدن مستقیم به مواد سفت مانند یخ یا آجیل خودداری کنید.
- اگر عادت دندان‌قروچه دارید، حتماً از نایت‌گارد استفاده کنید تا از فشار زیاد به ونیر جلوگیری شود.
مراقبت‌های بعد از نصب روکش دندان
روکش‌ها معمولاً مقاومت بالایی دارند، اما همچنان نیاز به مراقبت منظم برای حفظ سلامت دندان زیرین و لثه اطراف دارند.
- بهداشت دهان را مانند دندان طبیعی رعایت کنید؛ مسواک و نخ دندان فراموش نشود.
- در چند روز اول بعد از نصب، از جویدن مواد چسبناک و سفت پرهیز کنید تا چسبندگی روکش به‌خوبی تثبیت شود.
- اگر احساس بلندی یا گیر در هنگام جویدن دارید، حتماً به دندانپزشک اطلاع دهید تا تنظیم لازم انجام شود.
- معاینه دوره‌ای هر ۶ ماه برای بررسی سلامت دندان زیر روکش و عدم پوسیدگی ضروری است.
- در صورت مشاهده التهاب لثه یا بوی بد دهان، سریعاً اقدام به بررسی کنید؛ ممکن است نیاز به پاک‌سازی حرفه‌ای باشد.
برای کسب اطلاعات جامع‌تر درباره مراحل درمان و انتخاب‌های مربوط به لمینت دندان، مطالعه سایر مقالات وب‌سایت آرتمان درمان را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
آیا کامپوزیت یا لمینت برای دندان های دارای تحلیل لثه مجاز است؟
چرا برای نصب لمینت نیاز به تراشیدن دندان داریم؟
آیا دندان روکش شده را می توان لمینت کرد؟
برای انتخاب بهترین متخصص لمینت در غرب تهران، این ۵ معیار کافیست
چیزهایی که باید درباره متخصص لمینت دندان بدانید
✅جمع بندی
هر دو روش روکش و ونیر دندان مزایا و معایب خاص خودشان را دارند و انتخاب بین آن‌ها بسته به نیاز و خواسته بیمار صورت می‌گیرد. با این حال، در انتخاب هر روش باید تلاش کنیم با رویکردی محافظه‌کارانه، حداکثر بافت طبیعی دندان حفظ شود تا ضمن رسیدن به نتیجه مطلوب، سلامت دندان‌ها نیز در بلندمدت تضمین گردد. اگر به دنبال مرکزی هستید که در تمام مراحل درمان (از نخستین جلسه مشاوره تا پایان مسیر) بر این اصول تکیه داشته باشد، در آرتمان درمان آماده‌ایم با همین نگاه از شما میزبانی کنیم.
❓سوالات پرتکرار درباره انتخاب روکش یا ونیر
فرق اصلی روکش دندان و ونیر دندان چیست؟
روکش دندان کل تاج دندان را می‌پوشاند و بیشتر جنبه ترمیمی دارد، اما ونیر یک پوسته نازک است که فقط سطح جلویی دندان را برای اصلاح زیبایی می‌پوشاند.
آیا نصب ونیر یا روکش باعث آسیب به دندان طبیعی می‌شود؟
ونیرها معمولاً با تراش کم یا بدون تراش نصب می‌شوند، اما روکش‌ها نیاز به تراش بیشتری از مینای دندان دارند. در هر دو روش، حفظ حداکثر بافت طبیعی دندان اهمیت دارد.
بعد از نصب روکش یا ونیر، چه مراقبت‌هایی لازم است؟
مراقبت از بهداشت دهان، پرهیز از جویدن مواد سفت و مراجعه منظم به دندانپزشک برای چکاپ به حفظ دوام هر دو کمک می‌کند.
طول عمر روکش و ونیر چقدر است؟
ونیرها معمولاً بین ۵ تا ۲۰ سال دوام دارند و روکش‌ها بسته به نوع مواد به کار رفته و مراقبت شما ممکن است طول عمر بیشتری داشته باشند.
آیا ممکن است روکش و ونیر در یک دهان ترکیب شوند؟
بله. گاهی برای برخی دندان‌ها از روکش و برای برخی از ونیر استفاده می‌شود تا هم استحکام و هم زیبایی تأمین شود. با طراحی هماهنگ، نتیجه کاملاً طبیعی دیده می‌شود.
آیا بعد از نصب ونیر رنگ دندان طبیعی ممکن است تغییر کند؟
خیر، ونیرهای سرامیکی در برابر تغییر رنگ مقاوم‌اند. فقط دندان‌های طبیعی مجاور ممکن است با گذر زمان کمی تغییر رنگ دهند.
دریافت مشاوره و نوبت آنلاین
فیلد های "*" اجباری هستند
مقالات مرتبط
علت شکستن و افتادن لمینت دندان چیست و با لمینت شکسته چه کنیم؟
هرچند که بیشتر افراد با مراقبت اصولی بسیار ساده و
میزان ماندگاری و طول عمر لمینت دندان چقدر است؟
لمینت ها یک درمان دندانپزشکی محبوب برای بهبود ظاهر دندان
چرا برای نصب لمینت نیاز به تراشیدن دندان داریم؟ (بررسی میزان تراش)
یکی از مهم ترین نگرانی های افرادی که قصد انجام
