مراقبت ‌های بعد از درمان ریشه دندان (بایدها و نبایدهای مهم)

درمان ریشه یا روت کانال تراپی که معمولاً به اشتباه عصب‌کشی دندان نامیده می‌شود، یکی از روش‌های تخصصی دندانپزشکی است که برای درمان دندان‌های آسیب‌دیده یا عفونی استفاده می‌شود. در این روش، پالپ آسیب‌دیده یا آلوده از داخل دندان برداشته شده، کانال‌های ریشه به‌طور کامل تمیز شده و سپس با مواد مخصوص پر می‌شوند. بعد از انجام این درمان، مراقبت‌های مناسب از دندان برای اطمینان از بهبودی کامل و حفظ سلامت آن اهمیت زیادی دارد. در این مطلب به نکاتی درباره مراقبت‌های بعد از درمان ریشه دندان اشاره شده که می‌تواند برای افرادی که این درمان را انجام داده‌اند، مفید و کاربردی باشد.

مرحله مراقبتی	نکات کلیدی
۱. بلافاصله بعد درمان	چیزی نخورید تا بی‌حسی رفع شود؛ داروها را طبق دستور مصرف کنید.
۲. چند روز اول	استراحت کنید؛ غذای نرم بخورید؛ از دخانیات و فعالیت سنگین پرهیز کنید.
۳. تغذیه مناسب	✅ ماست، سوپ، موز ❌ خوراکی سفت، تند، خیلی سرد یا داغ
۴. هفته اول تا سوم	آنتی‌بیوتیک را کامل مصرف کنید؛ برای ترمیم نهایی به دندانپزشک مراجعه کنید.
۵. مراقبت طولانی‌مدت	روزانه مسواک و نخ دندان؛ مراجعه منظم به دندانپزشک؛ گزارش هر درد یا تورم.

بلافاصله پس از درمان ریشه

بلافاصله پس از درمان ریشه، بروز درد یا حساسیت در دندان آسیب‌دیده امری طبیعی است. ممکن است فرد مقداری تورم یا ناراحتی در ناحیه لثه اطراف دندان نیز احساس کند. برای کاهش این علائم، فرد می‌تواند با نظر متخصص درمان ریشه از داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کند. همچنین در صورتی که متخصص درمان ریشه آنتی‌بیوتیک یا داروی خاصی تجویز کرده باشد، لازم است بیمار این داروها را به‌صورت دقیق و مطابق با دستور مصرف کند تا روند بهبودی به‌درستی طی شود.

پس از درمان ریشه، تا وقتی بی‌حسی کاملاً از بین نرفته، نباید غذا بخورید یا چیزی بنوشید. این کار جلوی گاز گرفتن تصادفی زبان یا گونه را می‌گیرد. همچنین تا زمان ترمیم نهایی، از جویدن با دندان درمان شده خودداری کنید یا خیلی مراقب باشید.

چند روز اول پس از درمان ریشه

چند روز اول پس از درمان ریشه باید دندان و لثه اطراف را آرام گذاشت تا بهبود یابند. باید از فعالیت بدنی شدید پرهیز کرده و تا حد امکان استراحت کرد. همچنین، سیگار، قلیان و موارد مشابه را مصرف نکنید، چون این موارد روند بهبودی را کند کرده و احتمال عوارض را افزایش می‌دهند.
در این مدت، بهتر است رژیم غذایی نرم، سالم و متعادلی داشته باشید و از خوردن غذاهای نامناسب خودداری کنید.

در این مدت بهتر است که خود را تابع یک رژیم غذایی نرم، سالم و متعادل کنید. غذاهایی هستند که بهتر است مصرف کرده و از برخی غذاهای دیگر اجتناب کنید.

غذاهایی که بعد از درمان ریشه می‌توانید مصرف کنید

برای مراقبت بهتر بعد از درمان ریشه، بهتر است غذاهای نرم مصرف کنید که به دندان فشار نیاورند و بافت‌های حساس دهان را تحریک نکنند. چند نمونه از این غذاها عبارت‌اند از:

• میوه‌های نرم مثل موز، هلو و خربزه که به راحتی جویده و بلعیده می‌شوند و ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز را تامین می‌کنند.
• سبزیجات پخته مانند هویج، لوبیا سبز و کدوحلوایی که نرم بوده و مواد مغذی مفیدی دارند.
• سوپ‌های نرم با سبزیجات یا گوشت کاملاً ریز شده؛ از سوپ‌هایی با تکه‌های بزرگ یا مواد سفت پرهیز کنید.
• ماست که نرم و خامه‌ای است و پروبیوتیک‌های مفیدی به بدن می‌رساند.
• دانه‌های نرم مانند بلغور جو دوسر، خامه گندم و برنج که به آسانی خورده می‌شوند و انرژی و فیبر لازم را فراهم می‌کنند.
• تخم‌مرغ نیم‌پز یا آب‌پز که پروتئین و مواد مغذی بدن را تأمین می‌کند.
• اسموتی‌ها که با میوه‌های نرم، سبزیجات و ماست تهیه می‌شوند و نوشیدن آن‌ها آسان است.

رعایت این موارد به بهبود سریع‌تر دندان کمک می‌کند و از تحریک آن جلوگیری می‌کند.

بهترین دندان، دندان طبیعی خود شماست!

رویکرد ما در مجموعه دندانپزشکی آرتمان درمان انجام درمان به صورت محافظه کارانه و با حفظ حداکثری نسج دندان طبیعی است. اگر به دنبال درمانی اصولی، طبیعی ومحافظه کارانه هستید، با همین نگاه میزبان شما در آرتمان درمان هستیم.

02166003625 09021216575

غذاهایی که بعد از درمان ریشه نباید مصرف کنید

پس از درمان ریشه، باید از مصرف برخی غذاها خودداری کنید تا درد، ناراحتی و عوارض احتمالی کاهش یابد. این غذاها عبارت‌اند از:

غذاهای سفت و سخت

غذاهای سفت و ترد مانند آجیل، ذرت بو داده و آب‌نبات‌های سخت به دندان درمان شده فشار وارد می‌کنند و باعث ناراحتی می‌شوند. تا زمان بهبودی کامل، از مصرف این غذاها خودداری کنید.

غذاهای نیازمند جویدن زیاد

خوراکی‌هایی مانند تافی، تنقلات و گوشت‌های سفت می‌توانند به دندان درمان ریشه شده بچسبند و آن را تحریک کنند که منجر به درد می‌شود. تا بهبودی کامل، این غذاها را مصرف نکنید.

غذاهای تند

غذاهای تند می‌توانند بافت های حساس دهان را تحریک کرده و باعث ناراحتی شوند. تا زمانی که دندان شما به طور کامل بهبود نیافته است از خوردن غذاهای تند نیز پرهیز کنید.

غذاهای اسیدی

مواد غذایی و میوه‌های اسیدی مانند مرکبات و آب‌میوه‌ها می‌توانند دندان درمان شده را تحریک کرده و باعث ناراحتی شوند. بهتر است برای نوشیدن، بیشتر از مایعات شفاف و آب استفاده کنید.

غذاهای سرد و گرم

مصرف غذاها و نوشیدنی‌های بسیار سرد یا گرم ممکن است حساسیت دندان درمان شده را افزایش دهد. این حساسیت پس از درمان ریشه معمول است و بهتر است از چنین خوراکی‌هایی پرهیز کنید.

مراقبت‌های یک هفته پس از درمان ریشه دندان

یک هفته پس از درمان ریشه، احتمالاً احساس بهتری نسبت به دندان درمان شده خواهید داشت و می‌توانید فعالیت‌های روزمره خود را از سر بگیرید. با این حال، باید مراقب باشید و از وارد کردن فشار زیاد به دندان خودداری کنید.
در صورتی که آنتی‌بیوتیک تجویز شده است، حتماً دوره درمان را به طور کامل و طبق دستور مصرف کنید تا از بازگشت یا گسترش عفونت جلوگیری شود.

دو تا سه هفته پس از درمان ریشه

پس از گذشت دو تا سه هفته و بهبود نسبی دندان درمان شده، برای انجام ترمیم نهایی باید به متخصص ترمیمی و زیبایی یا دندانپزشک مربوطه مراجعه کنید. ترمیم موقت برداشته می‌شود و متخصص با توجه به وضعیت دندان، روش ترمیمی مناسب را انتخاب می‌کند.
روش محافظه‌کارانه و رایج‌تر در حال حاضر بیلداپ (بازسازی دندان) است و در صورت نیاز، روکش کردن دندان به عنوان آخرین گزینه در نظر گرفته می‌شود.

مراقبت‌های طولانی‌مدت پس از درمان ریشه

پس از ترمیم کامل دندان توسط متخصص ترمیمی و زیبایی یا دندانپزشک عمومی، باید همچنان مراقبت‌های لازم را ادامه دهید. رعایت بهداشت دهان و دندان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا از بروز مشکلات بعدی جلوگیری شود.
دندان‌هایتان را حداقل دو بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید و روزانه حداقل یک بار از نخ دندان استفاده کنید تا پلاک و باقی‌مانده غذاها از بین دندان‌ها پاک شوند.

همچنین باید به‌صورت منظم برای معاینه و جرم‌گیری دوره‌ای به دندانپزشک خود مراجعه کنید. این مراجعات به دندانپزشک امکان می‌دهد تا سلامت دندان درمان‌شده را ارزیابی کرده و در صورت وجود هرگونه مشکل بالقوه، آن را پیش از پیشرفت و جدی شدن، شناسایی و درمان کند.

در صورتی که هرگونه درد، تورم یا علائم غیرطبیعی در دندان درمان‌شده مشاهده کردید، فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرید. بروز این علائم ممکن است نشانه‌ای از بازگشت عفونت یا وجود مشکل دیگری باشد که نیاز به بررسی و درمان تخصصی دارد.

✅ نتیجه‌گیری

درمان ریشه یکی از مهم‌ترین روش‌های حفظ دندان آسیب‌دیده بدون نیاز به کشیدن آن است. رویکرد اصلی در این درمان، حفظ حداکثری بافت طبیعی دندان و پیروی از اصول درمانی محافظه‌کارانه است. رعایت مراقبت‌های پس از درمان ریشه، نقش اساسی در موفقیت بلندمدت آن ایفا می‌کند. اگر به دنبال مرکزی هستید که در تمام مراحل درمان – از نخستین جلسه مشاوره تا پایان مسیر – بر این اصول تکیه داشته باشد، در آرتمان درمان آماده‌ایم با همین نگاه از شما میزبانی کنیم.

❓سوالات رایج درباره مراقبت‌های بعد از درمان ریشه دندان

📚منابع

pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
www.aae.org
www.healthline.com
www.elsevier.com